Blog

Licht uit Hoeven (4)

Zingen, musiceren, stelt mensen in staat om te stralen, licht te verspreiden. Dat kan door de donkere woede van de openingsmaten van Brahms' 'Warum ist das Licht gegeven den Mühseligen' te laten zinderen als een gloeiende vuurbol. Dat kan door Caribisch swingend 'De Heer is mijn licht' te zingen. Dat kan door met Vrienten een stille ruimte op te roepen waar het licht kan komen. 

P7258755 xWat is er deze dagen in Hoeven ongelooflijk veel creativiteit verzameld! Dat is te merken tijdens de verschillende hoofdvaksessie, of het nu om dirigenten, zangers, spelers of praters/denkers gaat. Het is vooral ook te merken tijdens het concert op donderdagavond. De verschillende vakgroepen presenteren zich, maar ook allerlei andere combinaties, vocaal en instrumentaal. Hugo Wolff, een nieuwe tekst op een Schubertlied, John Rutter, Taizé, donder en bliksem op het orgel. En als bij het verzamelde instrumentarium geen cajon, djembé of darbuka te vinden is, dan neem je toch gewoon een afvalbak!P7258847 kopie x

 

Wat heb ik geleerd vandaag? 

'Ik ben hier nu voor de tweede keer. Dat is nog niets vergeleken met anderen, maar laten we zeggen dat het me de kans geeft om met een frisse blik naar deze studiedagen te kijken. Het valt me vooral op dat een thema  - dit jaar Licht!, vorig jaar Nu laat ons gaan - veel meer is dan 'het onderwerp', de kapstok waar alles aan is opgehangen. In het begin is dat misschien nog wel zo, maar aan het eind ontdek je dat het veel meer geworden is dan dat. Je ademt het in, het is als zuurstof, het doortrekt alles. Klinkt dat vanzelfsprekend? Nou, ik heb het hier echt ontdekt!'

Quote van de dag (1)

Ontwaak, gij die slaapt, sta op uit de dood en Christen zal over u lichten
De gezongen woorden waarmee de dienst van Schrift en Tafel begon waarmee de Studiedagen voor Liturgie & Kerkmuziek werden afgesloten (Liedboek 596, Gezangen voor Liturgie 632). 

Quote van de dag (2)

Tegen het donker laten wij zingen
De overgang van Kyrie naar Gloria uit de dienst van Schrift en Tafel (Liedboek 299f). 

 P7258853 xP7258675 kopie x

 P7258816 x

Licht uit Hoeven (3)

Heerlijk: een schemerige kapel. Welk moment van de dag ook, het licht is gedempd. (Bijkomend voordeel: het is er koel, relatief gezien.) Iedere dag wordt hier in de vesper het licht ontstoken. 'Vriendelijk licht', zingt ieder. Een sprekend ritueel, rakend aan de existentie van het leven. Er zijn alleen enkele weigerkaarsen... 

 

Licht uit Hoeven (2)

Vandaag ging het over Licht binnenstebuiten. Licht binnenstebuiten - dat klinkt diepzinnig, maar als je het moet navertellen... Het komt hier op neer: Ontvang het licht, keer het om en geef het terug. 
Thomas Quartier, hoogleraar Theologie en Religiewetenschappen én Benedictijner monnik, was vandaag in Hoeven. Er werd veel gelachen en ademloos geluisterd, er werden diepe, zelfs donkere lagen aangeboord en de horizon werd wijder, lichtte op. 

Licht uit Hoeven (1)

Over de temperatuur wordt niet geklaagd. Dat is de afspraak deze week en ieder houdt zich daar ook aan. Misschien een enkele objectieve constatering dat het buiten warmer is dan binnen (of omgekeerd), maar daar blijft het wel bij. Eigenlijk kan het ook niet anders: de zon is immers bron van licht! 

Festivalliturgie (2)

In Nieuw Sion, de voormalige abdij Sion in Diepenveen, vond tussen Kerst en Oud en Nieuw voor de tweede keer het Kloosterfestival plaats. Geen festival voor kloosterlingen-in-habijt maar voor jongeren. 
Cilianne van Kooten was een van de deelnemers. Zij vertelt over haar ervaringen.
(In de vorige blog de ervaringen van Christiaan Winter, de cantor van het festival). 
   

Vroeg in de morgen, in het donker, kwamen we aan bij Klooster Nieuw Sion. Het was er helemaal stil en er waren bijna geen mensen te vinden. Je zou je bijna afvragen of dit wel de locatie van een festival is. Veel tijd om te zoeken waar we precies moesten zijn en wat de bedoeling was, hadden we niet. Het was namelijk al bijna 07:30, tijd voor het Morgengebed.
Gelukkig kwamen wij onderweg iemand tegen die zo aardig was om ons, al fluisterend, een spoedcursus ‘liturgie lezen’ te geven. Alsnog was het bij deze eerste viering goed opletten en soms zoeken waar we waren. Ook aan het zingen kon je horen dat het voor sommige nog wat onwennig was en dat er onbekende muziek tussen zat. Het leuke was dat je ’s avonds na vier vieringen hierin al een verschil hoorde.

Na het ontbijt was ik bij een workshop van de cantor Christiaan Winter. Hij heeft o.a. verteld over wat liturgie is en de verschillende manieren waarop we dit kunnen zien:

Festivalliturgie

In Nieuw Sion, de voormalige abdij Sion in Diepenveen, vond tussen Kerst en de Jaarwisseling voor de tweede keer het Kloosterfestival plaats. Geen festival voor kloosterlingen-in-habijt maar voor jongeren.

Christiaan Winter, cantor in residence, vertelt over dit bijzondere evenement. 
In de volgende blog beschrijft een van de deelnemers haar ervaringen. 
   

Het zijn de donkerste dagen van het jaar. Het is niet koud, maar het is wel onaangenaam miezerweer. Het is nog maar half acht in de ochtend, maar in de verte klinkt al gezang. Wie zijn of haar oren volgt komt uit in de ruim bemeten kloosterkapel. Daar zitten meer dan 50 kerkgangers; de meesten in de koorbanken en wie daar niet in past verderop in de kerk. De kerkgangers zijn vrijwel zonder uitzondering – schrijver dezes haalt de gemiddelde leeftijd behoorlijk omhoog – tussen 15 en 25 jaar. En ze moeten er ook nog voor betálen om daar te mogen zijn.
Wat is hier aan de hand? Tussen de ruim 800 festival die ons land rijk is, hoort dit festival tot de buitencategorie. Natuurlijk, er is live muziek – singer-songwriters – er wordt gezamenlijk gegeten en er is gezelligheid. Maar er is ook ‘ora et labora’. Vier keer per dag luidt de kapelklok en klinkt het aloude ‘Open, Heer, mijn lippen’. ‘Dan zingt mijn mond uw eer’, kaatst het terug door de gewelven. En in de middag wordt er tijd en energie gestoken in het onderhoud van de gebouwen en het terrein.

23 september, 23.16 uur

Als ik dit schrijf, zit de laatste dag van het ECPCM-congres erop. Morgen, maandag 24 september, is er voor de volhouders nog een extra excursiedag, maar een flink aantal deelnemers, waaronder uw blogger, reist morgen terug naar huis.

Het was vandaag zondag, dus het ligt voor de hand dat in de ochtend een kerkdienst in de buurt werd bijgewoond. De bus bracht ons opnieuw naar Kretinga, de kerk waar we eergisteren de orgeldemontatie en de goeddeels mislukte lezing van Dr. Povilonis bijwoonden. De brokstukken van dit evenement waren weggeveegd en om 11 uur werden we welkom geheten bij de viering, geleid door iemand die we ook al kenden van de lezing die hij vrijdag gaf over het Litouws liedrepertoire: de regio-‘pfarrer’ Darius Petkūnas. Hoewel we de traditionele Lutherse liturgie goed konden volgen, werd de viering geheel in het Litouws gedaan. Merkwaardig wel, een preek in het Litouws voor een groep van misschien 8 eigen gemeenteleden en 45 internationale gasten... Maar ja, it’s the volkstaal, stupid...

Banner ECPCM kopie 4ECPCM blog 4 DSCN7596 x kopie22 september, 22.57

Ik weet niet of het in Nederland het nieuws heeft gehaald, maar vandaag was paus Franciscus op bezoek in Litouwen. Ik ging ervan uit dat heel Litouwen in de ban van het bezoek zou zijn. Bij het wakker worden zapte ik daarom langs alle Litouwse TV-kanalen, maar nee hoor... slechts wat vage spelprogramma’s en kinderfilmpjes. Er was geen enkele aandacht voor Zijne Heiligheid. 
Uiteraard waren de ECPCM-ers (met de P van protestant) ook niet echt met het bezoek van de kerkvorst bezig, behalve de lutherse bisschop Sabutis die zich weer bij ons voegde en die zich er stiekem om verkneukelde dat het lekker slecht weer was...
Over hartelijke oecumene gesproken!

21 september

Nu stelt een uurtje tijdverschil niet heel veel voor, maar het viel toch niet mee tijdig aan het ontbijt te verschijnen. 8.00 lijkt mee te vallen, maar het voelde dubbel en dwars als 7.00...

Bij het voorstelrondje, voorafgaand aan het ochtendprogramma, blijkt dat in totaal 43 gedelegeerden aanwezig zijn. Behalve de landen die ik gisteren al noemde, zijn er leden uit Oostenrijk, IJsland, Roemenië, Slowakije, Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Estland, Zwitserland, Letland en Tsjechië. Een kakelbont gezelschap dus – en zo klinkt het ook tijdens het ontbijt.