De wekker ging vroeg vanochtend, met een vlucht van 7.00 uur te halen. Via Kopenhagen vlieg ik naar het Litouwse kustplaatsje – dat overigens dus wel over een vliegveld beschikt waar internationale vluchten binnenkomen. Vandaag, 20 september, zullen zich hier, in Palanga, enkele tientallen Europese protestantse kerkmusici verzamelen voor de jaarlijkse conferentie van de European Conference for Protestants Church Music. De Protestantse Kerk is lid van deze organisatie; Reinoud Egberts, die jarenlang het Bureau Kerkmuziek bemenste, was ook lange tijd voorzitter van de ECPCM. Of EKEK – de Duitse versie van dezelfde organisatie. Of CEMEP, de Franse variant.
Sinds ik als coördinator opleidingen aan de PKN ben verbonden, bezoek ik met enige onregelmaat deze conferenties. In de oneven jaren komt men bijeen in Straatsburg, en in de even jaren ontvangt een van de lidstaten de groep. Zes jaar geleden was mijn debuut, in Genève. Vier jaar geleden bezocht ik Roemenië, en tussendoor reisde ik enkele keren naar Straatsburg. De laatste twee edities – Denemarken en opnieuw Straatsburg - heb ik helaas aan me voorbij moeten laten gaan, maar dit jaar meld ik me in Litouwen. De plaatselijke Lutherse kerk heeft deze meeting georganiseerd.
Kopenhagen, 10.43 uur
Wat staat me te wachten? Eerlijk gezegd kan ik me daar nu nog niet veel van voorstellen. In de even jaren worden door de ontvangende partij altijd veel excursies georganiseerd naar plaatsen waar een enigszins interessante kerkmuzikale praktijk gaande is. Dat levert wel eens verrassingen op, zowel in positieve als in negatieve zin. In een aantal landen is de protestantse kerkmuziek beduidend minder (tot niet) georganiseerd dan in Nederland. Van Roemenië herinner ik me dat er een boeiende cantate-cultuur is; geen top-muziek maar wel op de praktijk toegesneden en daardoor levend. En ook de vele orgels die daar staan te verkommeren, staan me nog helder voor de geest; sommigen stortten letterlijk in elkaar bij het aanzetten van de motor. Ik vrees dat sindsdien nog weinig is veranderd.
De deelnemers van de conferenties waren in het verleden voornamelijk oudere heren (hoewel sommigen hun dame in hun kielzog meetroonden) met een meestal wat conservatieve kijk op de kerkmuziek. Misschien komt dat omdat juist de traditionele plaatselijke kerken nog lid willen zijn van een organisatie als ECPCM, maar ik had wel eens moeite met het steeds maar weer koesteren van de traditionele muziek door die deelnemers. Het was altijd lastig een gesprek daarover aan te gaan; de sfeer was nogal eens ‘wij weten toch wel wat goede kerkmuziek is?’ en helaas bleef men nogal eens volharden in die gedachte. De vrouwelijke deelnemers waren in de minderheid, maar gelukkig wel heel actief, zowel op hun thuisbasis als in de ECPCM.
Er was overigens wel wat beweging toen, in september 2013, een aantal ISK-ers een presentatie van het toen net verschenen Liedboek hielden. Het was leuk te zien hoe men heel geïnteresseerd was in de totstandkoming van deze liedbundel. Helaas, een jaar later was van die frisse wind niet heel veel meer te merken. Het is een club geworden met ook van die vaste gewoontes waardoor het voor een onbevangen nieuwkomer soms lastig is je met de groep te mengen.
Ik ben benieuwd of er dit jaar, na twee jaar afwezigheid, zich nieuwe gezichten zullen melden. Of dat het toch weer dezelfde oudere mannen zijn...
